21st June, 2018
सुवेक्षा भण्डारी, कक्षा : ८
मेरो जन्म सेती अञ्चलमा पर्ने विकट जिल्ला बाजुराको पारतला गाउँमा भएको हो । बाजुरा प्रदेश नं. ७ कै अत्यन्त विकट जिल्ला हो । हामी बाजुराबासी विभिन्न आधुनिक सेवा सुविधाबाट वञ्चित छौँ । हाम्रो जिल्लामा न त भरपर्दो यातायातको सुविधा नै छ, न यहाँ पठनपाठनका लागि राम्रा स्कुल नै छन् । हाम्रो गाउँमा पनि राम्रा स्कुल भइदिएको भए म यसरी अहिले घरदेखि निकै टाढा राजधानीमा पढ्नकै लागि आउनुपर्ने थिएन । हाम्रो गाउँ वा सिंगो जिल्लामै औषधि उपचारका लागि एउटा पनि राम्रो अस्पताल छैन । यहाँका मानिसहरु बिरामी परेमा अझै पनि धामी, झाँक्रीको झारफुकको भर पर्न बाध्य छन् । गम्भीर खालका बिरामीलाई कैयौँ दिन लगाएर टाढाका अस्पतालहरुमा उपचारका लागि लानुपर्ने बाध्यता छ । आजको सूचना प्रविधिको युगमा पनि बाजुरामा अझै टेलिफोन, माबाइल, टेलिभिजन, इन्टरनेट जस्ता साधनको पहुँच अत्यन्तै सीमित छ ।
मेरो जिल्लाका अधिकांश मानिस अशिक्षित छन् । शिक्षाको कमीका कारण उनीहरुमा अन्धविश्वासले जरा गाडेको छ । बाबुआमा अशिक्षित भएकै कारण मेरो गाउँ र सिंगो जिल्लाकै मजस्तै हजारौँ बालिकाले पढ्न पाइरहेका छैनन् । उनीहरुले आजको युग सुहाउँदो गुणस्तरीय शिक्षा त परै जाओस्, सामान्य शिक्षासमेत पाउन सकिरहेका छैनन् । यहाँका अभिभावकले छोरालाई त जसोतसो स्कुल पठाउँछन् । छोरालाई नजिकका सहर, बजार वा राजधानी काठमाडौंमै राखेर पनि पढाउँछन् । तर, छोरीचेलीलाई भने अर्काको घर जाने जात त हो नि भन्दै घरकै कामकाजमै जोताउने गरिन्छ । यहाँका छोरीचेलीले भन्दा छोराहरुले धेरै नै सुविधा पाउने गरेका छन् । यहाँको समाजमा छोरा जन्मँदा उत्सव नै मनाउने चलन छ भने छोरी जन्मे उसलाई बोझका रुपमा हेर्ने अभिभावकको कमी छैन । यहाँका अभिभावकमा पनि पुरुषका तुलनामा महिला निकै पीडित छन् ।
शिक्षाको कमी र अन्धविश्वासको प्रचुरताका कारण यहाँका छोरीचेली कलिलै उमेरमा बिहे गरेर पराई घर जान बाध्य हुने गरेका छन् । मेरै उमेरका कैयौँ साथीहरु बिहे भईकन कतिपय त आमा पनि बनिसकेका छन् । यहाँको समाजमा छाउपडी प्रथाले पनि जरो गाडेको छ । छुवाछुतको समस्या पनि यहाँ निकै छ । रोजगारीको अभावले गर्दा यहाँका अधिकांश पुरुष भारततिर कामको खोजीमा जाने गर्छन् । कतिपयचाहिँ खाडी र मलेसियातिर पनि पुगिरहेका छन् ।
संसार कहाँबाट कहाँ पुगिसक्यो । बाजुराबाट काठमाडौं आइपुग्दा मलाई नै अर्कै संसारमै आइपुगेको जस्तो लाग्छ । मेरो जिल्लाका अधिकांश गाउँमा बिजुली पुगेको छैन । ग्यास चुल्हो के हो, धेरैले सुनेकै छैनन् । यहाँ पिउने पानीको पनि राम्रो व्यवस्था छैन । म पढ्नका लागि काठमाडौं आए पनि वेलावेलामा बाजुरा जाने गरेकी छु । राजधानी काठमाडौंबाट बाजुरा पुग्दा एउटा अनौठो संसारमा पुगेजस्तो लाग्छ । कति धेरै अन्तर छ, काठमाडौं र मेरो बाजुरामा ।
बाजुरामा अभाव छ, दुःख छ, कष्ट र पीडा सबै छ । तैपनि, यहाँका मानिस हाँसेरै बाचिरहेका छन् । विशेषगरी दसैँ, तिहार, चैते दसैँ जस्ता चाडपर्वमा यहाँका मानिसको अनुहारमा हाँसोखुसी देखिन्छ । परिवारका सदस्यहरु एकै ठाउँमा जम्मा भएर रमाइलोसँग चाडपर्व मनाउने गर्छन् । हुड्के र देउडा नाचेर रमाइलो गर्नु बाजुरेलीको मुख्य विशेषता हो ।
बडिमालिका, बुढीनन्दा जस्ता मन्दिर बाजुराका चर्चित तीर्थस्थल हुन् । यी मन्दिरको पूजाआजा गर्दा मनोकामना पूरा हुने विश्वास गरिन्छ । कर्नाली नदीको यहाँ निकै ठूलो महत्व छ । खासगरी कर्नालीलाई जन्मदेखि मृत्युसम्म कुनै न कुनै रुपमा साइनो जोडिएको नदीका रुपमा सम्मानसाथ हेरिन्छ ।
आफ्नो परिवारका सदस्यहरु शिक्षित र चेतनशील भएकाले मैले त विकट बाजुराबाट देशकै राजधानीमा आएर पढ्ने मौका पाएकी छु । तर, मेरो जिल्लाका मजस्तै हजारौँ छोरीचेली अझै पनि छाउपडीको सिकार भइरहेका छन् । बाल्यावस्थामै बिहे गरेर आफ्ना रहरहरु मार्न बाध्य छन् । कलिलै उमेरमा आमा बनेर आफ्नो ज्यान नै जोखिममा पार्न विवश छन् । म, राजधानीमा पढेर भविष्यमा आफ्नै जिल्लामा फर्किएर त्यहाँका बालिका र महिलाको जीवन उत्थानमा काम गर्न चाहन्छु । त्यसका लागि मैले धेरै पढ्नु छ । त्यही सपना साकार पार्न म रातदिन केही नभनी परिश्रम गरिरहेकी छु । लक्ष्य त धेरै टाढा छ, तर हरेस नखाई अघि बढ्दा कसो सफलता हात नलाग्ला, होइन त ?
MOKSHADA SCHOOL has opened admission for grade Play Group (PG) to grade 9.
2nd April, 2024
Why MOKSHADA SCHOOL is different from other schools?
Mokshada School
2nd April, 2024
Mokshada Nagar, Kumarigal, Kathmandu, Nepal
Tel : 01 - 4114318/01 - 4114274 (School)
Email : schoolmokshada@gmail.com
28th June, 2021
भन्छन् भगवान् माटो, ढुङ्गा, मूर्ति, म खोज्न जाऊँ केमा, म देख्छु भगवान् तिम्रो शरीर मनमा, तिमी मेरी प्यारी आमा ।
28th June, 2021
So many times I hurt you, With cruel words I'd say, You know I didn't mean them, And you love me anyway.
© Copyright 2024 Mokshada School All Rights Reserved
Developed & maintained by AppBasis