28th September, 2018
हरिशरण खनाल
काठमाडौँको धुवाँ, धुलो र कोलाहलबाट मुक्ति खोज्दै बिमस्टेकले जुराएको बिदामा एकाबिहानै झन्डै ५५ जना विद्यार्थी र १० जना शिक्षकको जम्बो टोलीमा मिसिएर लागियो, शिवपुरी राष्ट्रिय निकुञ्जभित्र पर्ने काठमाडौं, नुवाकोट र सिन्धुपाल्चोकको संगमस्थल चिसोपानीतिर । १३२५ मिटर उचाइमा रहेको काठमाडौंको सुन्दरीजल बसपार्कमा स्कुल बस छाडेर बिहान ८ बजेतिर सुरु भयो हाम्रो बर्खे हाइकिङ । दायाँतिरको गल्छीमा सुसाउँदै बगिरहेको बागमतीको सुसाहटले सबैलाई स्वागत गरिरहेको थियो । झन्डै १६ किलोमिटर टाढा २१५० मिटर उचाइमा रहेको चिसोपानी पुगेर साँझ फर्किने लक्ष्यसाथ यसअघि कहिल्यै नपुगेको गन्तव्यतिर उकालिँदै थिए पाइलाहरु । सायद त्यति धेरै विद्यार्थीको सुरक्षित यात्राको जिम्मेवारी काँधमा भएको हुनाले होला, पाइलाहरु अलि गह्रुंगा अनुभूत हुँदै थिए ।
काठमाडौंको अत्यन्त प्रदूषित, दुर्गन्धित र फोहोर बागमती देखिरहेका विद्यार्थीका लागि सुन्दरीजलदेखि उकालिँदै गर्दा भेटिने बागमती ‘अचम्मकै जिनिस’ देखिँदै थियो सायद । त्यसैले, उनीहरु वेलावेलामा निश्चिन्त हुन खोजिरहेका थिए, साँच्चै यो बागमती नै हो त भन्ने प्रश्न सोधेर । साथै, उनीहरु उकालो सुरु नहुँदै चिसोपानी पुग्न अब कतिबेर लाग्छ भनेर सोध्न थालिसकेका थिए, सायद उकालोमा खुट्टा गल्न थालिसकेको हुनाले होला । बजारबाट थोरै माथि उक्लिनासाथ सबैलाई स्यालमतीको मनोरम झरनाले स्वागत गर्यो । झरनाको बेगसँगै उडेका पानीका मसिना चिसा कणले सबैको थकान एकैछिनमा छुमन्तर बनाइदियो । सबैजना तँछाडमछाड गरेर फोटो खिच्नतिर धुरिए । एकातिर स्यालमतीको सांगीतिक छङछङ, अर्कातिर बागमतीको उर्लंदो बैँस, दुवै कम्ती सम्मोहक थिएनन् । एकातिर विद्यार्थी र शिक्षकहरु फोटो, सेल्फी र भिडियोमा रमाइरहेका थिए भने अर्कातिर हाइकिङका गाइड बिके सर र उहाँका छोरा रोहित भने बेलुका फर्किन ढिलो हुने चिन्ताले छिटो हिँडौँ, एकै ठाउँमा धेरैबेर नभुलौँ भनेर कराइरहनुभएको थियो । तर, स्यालमती र बागमतीको सौन्दर्यमा झुमिरहेकाहरुले उहाँहरुका कुरा सुने पो !
त्यहाँबाट बिस्तारै उकालिँदै जाँदा एकैछिनमा सुन्दरीजलको बाँध आइपुग्यो । यही बाँधबाट लगिएको पानीले राजधानीवासीको तिर्खा मेटिरहेको छ, वर्षौंदेखि । मेलम्चीको गफ सुन्न थालेको धेरै भए पनि त्यो अझै एकादेशकै कथा जस्तो लागिरहेको समयमा धन्न यही वागमती छ र वेलावेलामा घाँटी भिजाउनसम्म पाइएको छ, राजधानी काठमाडौं सहरमा भन्ने विचारले वागमतीप्रति नतमस्तक बनायो । बाँधलाई पछाडि छाडेर हामी बिस्तारै उकालियौँ । अलिक माथि पुगेपछि मूलखर्क पुगियो । त्यहाँबाट पछाडि फर्केर हेर्दा एकातिर काठमाडौं सहरको कङ्क्रिटको जंगल र अर्कातिर बागद्वारआसपासको शिवपुरी राष्ट्रिय निकुञ्जको मनै लोभ्याउने मनोरम प्राकृतिक जङ्गल देखिन्थ्यो । जतिजति हामी उकालिँदै थियौँ, काठमाडौं सहरको कङ्क्रिटको जङ्गल त्यति नै टाढिँदै थियो भने शिवपुरी राष्ट्रिय निकुञ्जभित्रका मनोरम प्राकृतिक छटा पाइलैपाइलामा स्वागत गर्न तँछाडमछाड गरिरहेका थिए । एकातिर आकाशलाई घुम्टो ओढाइरहेको बादलले घामको किरणलाई हामीसम्म आउनबाट रोकिरहेको थियो भने अर्कातिर उसले पानी बर्साएर हामीलाई रुझाउने हिम्मत पनि गर्न सकेको थिएन । मौसम गज्जबको थियो । साथसाथै, बिस्तारै जुकाको आक्रमण बढ्दै थियो । उसै त जुकाको नाम लिँदैमा पनि तिन बित्ता उफ्रिने केटाकेटी, झन् त्यसमाथि खुट्टामै बित्ता नापेर उक्लिरहेका जुका देख्दा के नउफ्रियून् ? निशा र रबिना तिन बित्तामात्र होइन, तिन हातै उफ्रिरहेका थिए । सुन्ने भए त चिच्याएर जुका टिप्न बाआमालाई नै बोलाउँछन् कि जस्तो हाहाकार मच्चाउँदै थिए । उनीहरूको उफ्राइ देख्दा अरू साथीहरू भने पेट मिचीमिची हाँसेर मजा लिइरहेका थिए ।
मूलखर्कको पाखाभरि कतै काँक्रा झुलिरहेका थिए, झालभरि त कतै नास्पाती लटरम्मै थिए, बोटमा । कतै लप्सी त कतै मयलका फलले पनि स्वागत गरिरहेका थिए । बाटाको दायाँबायाँ फुलेका फूलहरू त केके हुन् केके ! ‘आए पाखा वन चहुरमा फूल लाखौँ पलाई । को भन्देला सकल यिनको नाम मीठो मलाई ।’ भन्ने राष्ट्रकवि माधव घिमिरेका पङ्क्तिहरू सम्झिँदै र गुन्गुनाउँदै उकालो चढिरह्यौँ हामी, ती फूलको नाम र महत्त्व बुझ्न नसकेकोमा चुकचुकाउँदै । मूलखर्कको पातलो बस्ती पनि बिस्तारै पछि छुट्दै गएपछि आइपुग्यो शिवपुरी राष्ट्रिय निकुञ्जस्थित सेनाको चेकपोस्ट । त्यहाँ कार्यरत सैनिकले अगाडि जङ्गल बाक्लो भएकाले समूह नछुट्टीकन सँगसँगै हिँड्न सचेत गराए सबैलाई ।
अघि बढ्दै जाँदा जङ्गल साँच्चै निकै बाक्लो रहेछ, दिउँसै पनि अँध्यारोको भान हुने । बादलसितै लुकामारी खेलेजस्तो लाग्ने । एकैछिनमा वनपाखालाई नै छोप्न आइपुग्ने भुइँकुहिरोको घुम्टोभित्र त कतिपटक बेरिनुपर्यो, पर्यो । कतै खुट्टै भासिने दबदबे हिलो, कतै लेउ नै लेउको चिप्लो त कतै भेलले बगाउँदा चट्ट खात लगाएर राखिएका जस्ता देखिने सुकेका पातपतिङ्गरको चाँङ । वरिपरिका रुखमा बर्सेर चिर्बिराउँदै स्वागत गरिरहेका चराचुरुङ्गीसित जिस्किँदै उकालिँदा लामो बाटो कटिसकेको पत्तै भएन ।
२४७२ मिटरको उचाइमा रहेको बोर्लाङ भञ्ज्याङ पुग्दा साढे दशजति बजेको हुँदो हो । सबैका पेटमा बिस्तारै मुसा कुद्न थालेको हुनुपर्छ । सबै थाकेका जस्ता देखिन्थे । कोहीकोही चाहिँ साथमा लगेका स्याउका दाना कोपर्दै थिए । एकछिन भञ्ज्याङमा आराम गरेपछि बिस्तारै हामी चिसोपानीतिर ओरालिन थाल्यौँ । उकालो हिँड्दा गलेका गोडा ओरालोमा काँप्दै थिए थरथर । बाटो पनि चिप्लोचिप्लो थियो । त्यसैले, अडिँदैअडिँदै करिब डेढ घन्टाजति ओरालोओरालो बाटो झरेपछि हामी हाम्रो अन्तिम गन्तव्य चिसोपानी पुग्यौँ । नुवाकोट र सिन्धुपाल्चोकको सङ्गमस्थलमा रहेको चिसोपानी बजार दुवै जिल्लामा बाँडिएको रहेछ । ०७२ को विनाशकारी भूकम्पको मार यहाँ पनि चर्कै परेको रहेछ । अझै पनि ढलक्क ढल्केर अडिएका पक्की घरका भग्नावशेषले भूकम्पको त्यो विनाशलीलाको साक्षी बकिरहेका थिए । हामीमध्ये केहीले घरैबाट खाना लगेका थियौँ भने केहीले चाहिँ बाटैबाट त्यहाँको होटेलमा खानाको अर्डर गरेका थियौँ । खाना अर्डर गरेको होटेलचाहिँ सिन्धुपाल्चोकतिर पर्दो रहेछ । काठमाडौंबाट पैदलै नुवाकोट पनि पार गरी सिन्धुपाल्चोक पुगेर दिउँसोको खाना खाँदा साढे बाह्र भइसकेको थियो ।
चिसोपानीबाट सिजनमा गौरीशङ्कर, लाङटाङ, दोर्जेलाक्पासहित ३६ हिमशृङ्खलाको एकसाथ रसास्वादन गर्न सकिन्छ रे ! तर, हामी भने एउटै हिमाल देखिरहेका थिएनौँ । अझै यहाँबाट मेलम्ची, इन्द्रावतीलगायत नदीको दृश्य पनि देखिन्छ रे ! तर, हामी भने भुइँकुहिरोको घुम्टोभित्र बेरिइरहेका थियौँ । जसले गर्दा जता हेरे पनि भुइँकुहिरो नै भुइँकुहिरो मात्र देखिइरहेको थियो । सोही दिन काठमाडौं फर्किने योजना भएकाले त्यहाँ धेरैबेर बस्न पाइएन । झन्डै १६ किमिको दूरी पार गरिसकिएको थियो । अब काठमाडौं फर्किन पनि त्यति नै वा त्योभन्दा केही बढी नै दूरी पार गर्नु थियो । हामी फर्किंदा अर्कै र अलि घुमाउरो बाटो फर्किंदै थियौँ । तर, बाटो कति लामो छ, त्यसको कुनै अनुमानै थिएन ।
फर्किंदा मज्जाले पानी प¥यो । पानीमा अलिअलि रुझ्दै र अलिअलि छाता र बर्सादीबाट आफूलाई जोगाउँदै हामी मोटर बाटैबाटो फर्कियौँ । आधा घन्टाजति हिँडेपछि बागमती सुधार परियोजना भेटियो । चिसोपानीबाट केही दूरीमा रहेको ठुलो धाप पोखरीलाई थप विस्तार गरेर बर्खाको पानी जम्मा गरी हिउँदमा अड्कलेर बागमतीमा पठाउने उद्देश्यका साथ काम भइरहेको रहेछ । त्यसका लागि वरिपरिका रुख काटेर पोखरीको चारैतिरको जमिन मुडुलै पारिएको रहेछ । योजना पूरा हुने हो वा होइन, पूरा भए पनि कहिले हुने हो, त्यो त थाहा भएन तर कथम् पूरा भइहाल्यो भने बागमतीमा हिउँदमा पनि पानी बग्ने र नदीको प्रदूषण पनि धेरै हदसम्म नियन्त्रण हुने आशाले वनविनाश पनि राम्रै कामका लागि भएको ठानेर खुसी नै लाग्यो । पानी पनि बिस्तारै रोकिइसकेको थियो । आकाश बिस्तारै खुल्दै थियो । तर, घाम भने लागेको थिएन ।
नागबेली आकारको सडकमा बिस्तारै पाइला चाल्दाचाल्दै हामी नागमतीको किनारमा बनेको सुन्दरीजल–चिसोपानी सडकमा आइपुग्यौँ । हामीले नगरकोट–चिसोपानी सडकलाई पछाडि छाडिसकेका थियौँ । भर्खरै परेर रोकिइसकेको वर्षाका कारण रौद्र रूप धारण गरेको धमिलोे नागमती बागमतीलाई भेट्न निकै चटारिँदै थियो । नागमतीको किनारैकिनार घना जङ्गलभित्रको निकै चिप्लो बाटो हिँड्दा कतिले माछा टिपे, पत्तो भएन । बाटोमा नागमतीमा हेलिन हतारिएका पाइलैपाइलामा भेटिने ससाना खोल्साहरूमा चोपलिँदै, छ्याप्लाङछुप्लुङ गर्दै अघि बढ्दै जाँदा गोडाले त्यतै बसौँ जस्तो गर्न थालिसकेका थिए । साथमा रहेका साथीहरू र अधिकांश विद्यार्थीको हालत पनि त्यस्तै थियो । यूथिका, निशा, सोनु र दीपिका त थलै पर्छन् कि जस्ता देखिँदै थिए । निर्मला र रियाले त बिहानै बाँधबाटै हाइकिङ परित्याग गरेर घर फर्किसकेका थिए । बिहान बसपार्कमा छोडेको बस भेट्टाउन अझै कति हिँड्नुपर्ने हो, केही थाहा थिएन । त्यसैले हामी हिँडिरह्यौँ, निरन्तर ओरालो झरिरह्यौँ । ठाउँठाउँमा आराम गर्दै निरन्तर हिँडिरहँदा साँझ साढे ६ बजेतिर बसमा आइपुगेपछि बल्ल सास पलायो ।
फुर्सदले दुई दिन लगाएर गर्नुपर्ने ३२ किलोमिटर लामो पदयात्रा एकै दिनमा सिध्याएकाले थाक्न त खुबै थाकियो । तैपनि, नौलो ठाउँको यात्राको रोमाञ्चकता भने अवर्णनीय नै रह्यो । राजधानीको धुलो, धुवाँ र प्रदूषण छल्ने एउटा मज्जाको गन्तव्य रहेछ चिसोपानी । दुई दिनको समय छुट्याएर समूहमा मिलेर जाने हो भने एउटा गज्जबको गन्तव्य बन्न सक्छ चिसोपानी ।
INQUIRY and NEW ADMISSION 2080
MOKSHADA SCHOOL, KUMARIGAAL, KATHMANDU
12th March, 2023
MOKSHADA SCHOOL has been opened for grade Play Group (PG) to grade 10. Classes are running. Admission has been opened for classes Nursery to UKG.
21st February, 2021
Mokshada Nagar, Kumarigal, Kathmandu, Nepal
Tel : 01 - 4114318/01 - 4114274 (School)
Email : schoolmokshada@gmail.com
28th June, 2021
भन्छन् भगवान् माटो, ढुङ्गा, मूर्ति, म खोज्न जाऊँ केमा, म देख्छु भगवान् तिम्रो शरीर मनमा, तिमी मेरी प्यारी आमा ।
28th June, 2021
So many times I hurt you, With cruel words I'd say, You know I didn't mean them, And you love me anyway.
© Copyright 2024 Mokshada School All Rights Reserved
Developed & maintained by AppBasis